Szanowni Państwo ?
od aktualnego roku akademickiego nasza uczelnia wprowadziła innowacyjny cykl warsztatów poświęconych szeroko rozumianej komunikacji interpersonalnej oraz zasadom współpracy w zespołach opieki zdrowotnej. ?⚕️?⚕️?
Warsztaty są prowadzone przez dydaktyków Powiślańskiej Szkoły Wyższej: lekarzy, pielęgniarki/ pielęgniarzy oraz ratowników medycznych. Polska ochrona zdrowia ciągle boryka się z problemem szufladkowania i dzielenia na poszczególne zawody szpitalnego personelu; rozwiązaniem powinno być zatem wdrażanie systemu edukacji medycznej opartego nie tylko na symulacji medycznej, natomiast także na pracy w zespołach złożonych z zawodowców, w których wszyscy członkowie mają określone kompetencje i zakres obowiązków.
Zaangażowani w realizację wspólnych zajęć są obecnie studenci II i III roku Ratownictwa Medycznego oraz II i III roku Pielęgniarstwa, ale warsztaty są dostępne dla wszystkich studentów obu kierunków. Poznając płaszczyzny, zasady i efekty współpracy interprofesjonalnej, Uczestnicy podnoszą swoje kompetencje społeczne, zawodowe i oczywiście osobiste!
Współpraca w zespołach terapeutycznych
Pielęgniarka / Pielęgniarz + Ratownik medyczny + Lekarz / Lekarka
Współpraca w obszarze leczenia i opieki nad pacjentem obejmuje współdziałanie całej gamy zawodów medycznych. Wydaje się być ona oczywista i prosta do uzyskania. Praktyka jednak weryfikuje znacznie zakres jej działania. W polskich realiach wartość współpracy pomiędzy środowiskiem lekarskim a pielęgniarskim, położnych czy ratowników medycznych jest wielokrotnie zaniżana. Należy zatem zadać sobie pytanie: czy taka dewaluacja rzeczywiście jest korzystna? Odpowiedź wydaje się być jednoznaczna. Osiągnięcie symbiozy na oddziale jednak zazwyczaj pozostaje niemożliwe. Wynika to zwykle z braku szacunku, stereotypów doszukiwania się nierówności w edukacji i braku równorzędnych wynagrodzeń. Zaczynając od podstaw najlepsze skutki uzyskuje się, gdy młodych medyków – wszystkich zawodów medycznych już od początku ich pracy zawodowej przyzwyczaja się do wizji pracy w zespole.
Właśnie brak tego elementu na szeroką skalę w Polsce zdaje się być podstawowym problemem w tworzeniu zgranych grup specjalistycznych. Złe wzorce związane z wzajemną komunikacją pomiędzy medykami pojawiają się bowiem już podczas studiów. Adepci sztuk medycznych – różnych kierunków studiów – powielają bowiem zachowania zaobserwowane w szpitalu
a prezentowane im przez starszych kolegów i koleżanki. Oczywiście zbiór tych wzorców obejmuje zarówno warte naśladowania postawy jak i nagminnie popełniane błędy w relacjach przedstawicieli różnych zawodów medycznych.
Polska ochrona zdrowia ciągle boryka się z problemem szufladkowania i dzielenia na poszczególne zawody szpitalnego personelu, w tym także wzajemnych relacji przedstawicieli niektórych zawodów. Idąc tym tropem zauważymy scysje pomiędzy niemalże każdym pracownikiem szpitala: lekarz nie będzie mógł dojść do konsensusu z pielęgniarką, pielęgniarka natomiast będzie miała wątpliwości co do pracy ratowników medycznych czy opiekunów. Powielanie takiego schematu uniemożliwia osiąganie poprawy jakości i wydajności opieki nad pacjentem.
W krajach zachodnich przyjętą praktyką jest budowanie zespołów terapeutycznych złożonych z reprezentantów niemal wszystkich zawodów medycznych. Kluczową rolę lekarza podkreślają stanowiska licznych ekspertów, których opinia jasno mówi, iż w tworzeniu współpracy interprofesjonalnej największe znaczenie ma przywództwo. Pogląd ten wydaje się być słuszny z racji największej odpowiedzialności prawnej i decyzyjności w kwestii wyboru proponowanego leczenia. Rola lekarza nie jest jednak przeceniana z racji na brak możliwości zapewnienia odpowiedniej opieki nad pacjentem w pojedynkę i to niezależnie od zaproponowanych rozwiązań systemowych. Nie marginalizuje się roli któregokolwiek elementu zespołu diagnostyczno- terapeutycznego a ich tworzenie rozpoczyna się już od najmłodszych lat.
Podstawowymi założeniami w tworzeniu struktur zespołów terapeutycznych pozostają:
1. Centralna pozycja pacjenta.
2. Wspólny cel, jakim jest poprawa dobrostanu chorego.
3. Prawidłowa komunikacja z pacjentem na każdym etapie procesu diagnostyczno- -terapeutycznego.
4. Niezakłócony przepływ informacji pomiędzy członkami zespołu.
5. Wzajemny szacunek i znajomość swoich ról.
Jeśli którykolwiek z elementów ulegnie pominięciu współpraca w zespole ulega zaburzeniu na czym zwykle traci pacjent. Przywódcza rola lekarza odnosi się do uporządkowywania pracy
w grupie, zapewnieniu jej określonych powyżej cech a także dawaniu dobrego przykładu.
W krajach anglosaskich dostrzegane są różnice w kulturze pracy pomiędzy zawodami, jednakże proponowane są różne metody przełamywania ich. Istotne w perspektywie tworzenia zespołów terapeutycznych jako podstawowych dla pacjenta komórek systemu ochrony zdrowia jest sprawne edukowanie specjalistów i przyzwyczajanie ich do wspólnej pracy. Na wielu amerykańskich i brytyjskich uczelniach wprowadzono systemy nauczania oparte na wspólnych zajęciach lekarzy, pielęgniarek, położnych, farmaceutów, ratowników medycznych i innych przedstawicieli zawodów medycznych, w których nauczani są oni wzajemnej pracy ze sobą
i szacunku wobec siebie.
Podkreśla się jednak, iż nowoczesna opieka zdrowotna wymaga rozwoju nowych kompetencji i przejmowania przywództwa oraz decyzyjności także przez innych profesjonalistów tworzących zespoły terapeutyczne, gdyż w związku z wyzwaniami takimi jak braki kadrowe i zmieniające się złożone środowisko pracy, pacjent na żadnym etapie opieki nie może być pozostawionym sam sobie.
Trend do tworzenia złożonych zespołów terapeutycznych jest napędzany, przez dynamicznie rozwijającą się medycynę. Nie sposób objąć całkowitą opieką pacjenta bez podziału pracy
i kompetencji pomiędzy poszczególnych pracowników systemu ochrony zdrowia. Innowacje
i coraz większe zagłębianie się w specjalistyczną wiedzę uniemożliwia holistyczną pomoc chorym.
Praca w grupie złożonej z profesjonalistów różnych dziedzin sztuki medycznej – lekarzy, ratowników medycznych, pielęgniarek czy położnych, techników, farmaceutów, dietetyków
i innych wymaga odpowiedniego przygotowania.
Żadne zarządzenie regulujące powstanie zgranego zespołu nie stworzy go z dnia na dzień.
Obecne problemy komunikacyjne, dotychczasowy poziom relacji oparty na braku szacunku, zazdrości i nierównościach w traktowaniu prowadzą do szkodliwego dla placówek medycznych i całego systemu nieefektywnego schematu pracy indywidualnej. Wynika to bezpośrednio
z braku odpowiedniej edukacji opartej na wdrażaniu podstaw pracy w zespołach terapeutycznych już w czasie trwania studiów.
Nauka razem ma dawać przykład, iż kompetencje osób stanowiących elementy zespołów terapeutycznych wywodzą się z tego samego źródła a zatem nierówności, dyskryminacja i brak szacunku nie mają żadnego podłoża.
Zagraniczne stowarzyszenia zajmujące się edukacją medyczną jak i poszczególne uczelnie promują taki typ nauczania studentów kierunków medycznych. Edukacja zespołowa istotnie poprawia współpracę pomiędzy całym personelem medycznym i skutkuje dużo lepszą jakością opieki zdrowotnej. Grupy interprofesjonalne z perspektywy ekonomicznej zaś owocują lepszym wykorzystaniem czasu na pacjenta i istotnie redukują koszty związane
z nieefektywnym zjawiskiem przerzucania odpowiedzialności za pacjenta.
W perspektywie polskiej zdecydowanym rozwiązaniem powinno być zatem wdrażanie systemu edukacji medycznej opartego nie tylko na symulacji medycznej natomiast także na pracy
w zespołach złożonych z zawodowców, w których wszyscy członkowie mają określone kompetencje i zakres obowiązków.
Celem cyklicznych warsztatów prowadzonych od obecnego (2022/2023) roku akademickiego przez dydaktyków Powiślańskiej Szkoły Wyższej – lekarzy, pielęgniarki / pielęgniarzy oraz ratowników medycznych jest wyposażenie studentów kierunku ratownictwo medyczne oraz pielęgniarstwo w wiedzę i praktyczne umiejętności z zakresu szeroko rozumianej komunikacji interpersonalnej oraz zasad współpracy w zespołach opieki zdrowotnej.
Studenci obu kierunków współpracując mają sposobność zdobycia wiedzy na temat wizerunku i kompetencji różnych pracowników systemu ochrony zdrowia oraz obszarów współpracy pomiędzy nimi. Poprzez zajęcia praktyczne zdobywają zarówno wiedzę jak i umiejętności
w tym zakresie.
Podczas nieobligatoryjnych zajęć studenci obu kierunków zdobywają wiedzę z zakresu zakładanych na kierunkach, o których mowa, zarówno kierunkowych jak i przedmiotowych efektów uczenia się. Jedni systematyzują wiedzę i umiejętności a drudzy zdobywają nową wiedzę, która z pewnością przyczynia się do wzrostu ich atrakcyjności na rynku pracy, a przede wszystkich pomoże im w przyszłości prawidłowo odnaleźć się w pracy zespołowej, zwłaszcza w krytycznych, wymagających szybkich decyzji sytuacjach złożonych.
Uczestnicy zajęć poznając płaszczyzny, zasady i efekty współpracy interprofesjonalnej podnoszą swoje kompetencje społeczne, zawodowe i oczywiście osobiste!!!
Wykrywanie trudności i przełamywanie barier komunikacyjnych pomiędzy przedstawicielami różnych zawodów medycznych podczas ćwiczeń prowadzonych przez profesjonalistów daje możliwości wzajemnego zrozumienia się w pracy zawodowej, która charakteryzuje się dużym poziomem stresu. Na uwagę zasługuje również możliwość prowadzenia dialogu, budowania relacji oraz delegowanie zadań w zakresie opieki nad pacjentem w warunkach symulowanych. Zajęcia w głównej mierze opierają się na ćwiczeniach doskonalących posiadaną wiedzę oraz zdobywanie nowej, metodach analizy przypadku (case study), analizie dokumentacji medycznej, metodzie symulacji i projektach terapeutycznych.
Zajęcia odbywają się nieregularnie, ale nie rzadziej niż dwa razy w miesiącu. Prowadzący ze strony kadry dydaktycznej Powiślańskiej Szkoły Wyższej to aktywni zawodowo pracownicy systemu ochrony zdrowia, z udokumentowanym, popartym sukcesami stażem pracy: mgr Marcin Suchoparski (Ratownik medyczny / Pielęgniarz), mgr Karol Wojtczak (Ratownik Medyczny), lek. med. Mateusz Szczupak, a już niebawem do zespołu dołączy również mgr Rafał Wójcik (Ratownik Medyczny) i lek. med. Przemysław Jaczun, a to jeszcze nie lista zamknięta. Ćwiczenia i warsztaty odbywają się także u Marcina Gizickiego w firmie MEDSAR Szkolenia Asekuracja Ratownictwo.
Zaangażowani w realizację wspólnych zajęć są obecnie studenci II i III roku Ratownictwa Medycznego oraz II i III roku Pielęgniarstwa. Warsztaty są dostępne dla wszystkich studentów obu kierunków!!!
