Wspieranie studentów ze spektrum autyzmu na uczelniach wyższych jest tematem, który wymaga szczególnej uwagi. Autyzm to zaburzenie, które wpływa na sposób funkcjonowania w społeczeństwie. Osoby w autyzmem mają często trudności w komunikacji, interakcji społecznej i rozumieniu abstrakcyjnych pojęć. Ze względu na te wyzwania, studenci w autyzmem mogą napotykać na liczne trudności podczas nauki na uczelniach wyższych. Istotne jest, aby uczelnie wyższe zapewniły odpowiednie wsparcie studentom, aby umożliwić im pełne korzystanie w edukacyjnych możliwości.
Zrozumienie potrzeb studentów w autyzmem
Pierwszym krokiem jest zrozumienie potrzeb i wyzwań studenta ze spektrum autyzmu. Każda osoba w autyzmem jest inna, dlatego kluczowe jest indywidualne podejście do każdego studenta. Warto przeprowadzić szkolenia świadomościowe na uczelni na temat zaburzeń związanych w autyzmem, zarówno dla wykładowców, jak i pracowników administracyjnych. Tego rodzaju szkolenia mogą obejmować m.in. omawianie strategii komunikacji, technik nauczania, czy sposobów radzenia sobie w trudnościami. Pracownicy powinni być świadomi różnych zachowań i trudności, jakie mogą się pojawić u studentów w autyzmem, oraz wiedzieć, jak na nie właściwie reagować.
W Powiślańskiej Szkole Wyższej, dzięki realizacji projektu „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa”, kadra dydaktyczna i zarządzająca uczestniczyła w szkoleniach świadomościowych oraz w zakresie pracy ze studentem ze specjalnymi potrzebami, w tym ze spektrum autyzmu.
Dostosowanie środowiska akademickiego
Drugim krokiem jest dostosowanie uczelni do potrzeb studenta w autyzmem. Należy zapewnić studentom w autyzmem odpowiednią przestrzeń do nauki i odpoczynku. Pokoje ciche, wyposażone w odpowiednie meble i sprzęt sensoryczny, mogą pomóc studentom w autyzmem w zregenerowaniu sił i skoncentrowaniu się na nauce. Dostępność dotyczy także likwidowania barier architektonicznych. Ważnym aspektem jest zapewnienie odpowiedniej dostępności informacji w formie wizualnej. Osoby w autyzmem często lepiej przyswajają i rozumieją treści przedstawione w formie obrazowej. w związku w tym, uczelnie powinny zadbać o odpowiednie oznakowanie pomieszczeń, rozmieszczenie tablic informacyjnych czy stosowanie grafik i ilustracji w materiałach edukacyjnych. Następnie, uczelnie powinny dostosować swoje programy nauczania, aby uwzględnić różne style uczenia się studentów w autyzmem. Na przykład, osoby w autyzmem często preferują konkretną i prostą prezentację informacji. Można także zastosować różne metody nauczania, takie jak wizualne prezentacje, konkretne polecenia i plany lekcji, które pomogą studentom w autyzmem lepiej zrozumieć i przyswoić materiał. Dostosowanie programu nauczania może obejmować indywidualne plany nauczania, dodatkowy czas na egzaminach, dostęp do dodatkowych materiałów edukacyjnych lub nagrania wykładów.
Promowanie świadomości i tolerancji
Trzecim krokiem jest promowanie świadomości i tolerancji wśród studentów i personelu uczelni. Uczelnie wyższe powinny organizować kampanie edukacyjne, seminaria i warsztaty, które pomogą społeczności studenckiej zrozumieć, czym jest autyzm. Ważne jest, aby studenci byli świadomi specyficznych trudności, w jakimi mogą się spotkać ich koledzy i koleżanki. Mogą to być trudności w nawiązywaniu relacji społecznych, komunikowaniu się czy w radzeniu sobie w sytuacjach stresowych. Organizowanie warsztatów, szkoleń czy spotkań dotyczących autyzmu może przyczynić się do zwiększenia zrozumienia i akceptacji osób w tą diagnozą. A tym samym studenci będą mniej skłonni do wykluczania czy izolowania kolegów w autyzmem. Wspieranie studentów w autyzmem na uczelniach wyższych wymaga ścisłej współpracy między osobą w autyzmem, personelem uczelnianym oraz specjalistami, takimi jak psychologowie, terapeuci czy pedagodzy specjalni.
Podsumowując, wspieranie studentów w autyzmem na uczelniach wyższych wymaga szczególnej uwagi i zrozumienia ich indywidualnych potrzeb. Kluczowe elementy wsparcia to dostosowanie programów nauczania i środowiska akademickiego, edukacja społeczna i świadomość, dostęp do odpowiednich narzędzi i usług, stworzenie bezpiecznej i przyjaznej przestrzeni, a także ciągłe monitorowanie i wsparcie w osiąganiu celów.
Wspieranie studentów w autyzmem nie tylko przynosi korzyści studentom, ale również całemu środowisku akademickiemu. Wpływa to na ich możliwości rozwoju i daje im szansę na osiągnięcie sukcesu w swojej edukacji i przyszłej karierze zawodowej. Dlatego też, ważne jest, aby uczelnie wyższe stworzyły dla nich odpowiednie warunki do nauki i rozwoju, eliminując wszelkie bariery architektoniczne i zapewniając pełną akceptację i wsparcie.
Bibliografia
- Popławski, K. Adaptacja procesu dydaktycznego do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik Metodyczny dla Nauczycieli. Wydawnictwo ZPN.
- Prokopiak, A. Student z autyzmem w społeczności akademickiej. Poradnik Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin.
- Brauns, A. (2009). Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie. Media Rodzina, Poznań.
- Jackson, L. (2005). Świry, dziwadła i Zespół Aspergera. Przewodnik użytkownika dorastania. Fraszka Edukacyjna we współpracy z Fundacją SYNAPSIS, Warszawa.
- Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. PWN, Warszawa.
- Shore, S. (2008). Za ścianą. Osobiste doświadczenia z autyzmem i zespołem Aspergera. KTA, Warszawa.
- Williams, D. (2005). Nikt nigdzie. Niezwykła autobiografia autystycznej dziewczyny. Fraszka Edukacyjna, Warszawa.
- Wroniszewska, M. (2008). Dorosłe osoby z autyzmem [w:] Frączak, P., Kamińska, M. (red.), Jak tworzyliśmy Pracownię Rzeczy Różnych SYNAPSIS i Farmę Życia. Fundacja SYNAPSIS, Warszawa.
- Stefańska-Klar, R. (2010). Studenci ze spektrum autyzmu. Funkcjonowanie, czynniki powodzenia, warunki skutecznego wsparcia. W: I. Bieńkowska, red. W kręgu resocjalizacji i wybranych zagadnień rozwoju oraz funkcjonowania osób niepełnosprawnych: tom 2. Gliwice-Kraków.
Autor tekstu
Beata Drewnkowska
Trener mentalny, trener rozwoju osobistego, trener psychologii pozytywnej w biznesie, wykładowczyni (m.in. na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, UMCS w Lublinie, Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wyższej Szkole Administracji i Biznesu w Gdyni i innych), certyfikowana trenerka biznesu, edukatorka, prelegentka na konferencjach, doradca zawodowy. Ekspertka w dziedzinie projektowania uniwersalnego oraz dostępności. Audytor dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej oraz cyfrowej. Od 20 lat doradza i prowadzi szkolenia dla klientów z różnych branż. Specjalizuje się w szkoleniach i doradztwie w obszarach dostępności, projektowania uniwersalnego dla osób z niepełnosprawnością, komunikacji z osobą z niepełnosprawnością, motywacji oraz zarządzania pracownikiem z niepełnosprawnością. Propaguje ideę zatrudniania osób z niepełnosprawnością. Od kilku lat skutecznie dzieli się swoim doświadczeniem z zakresu aktywizacji osób z niepełnosprawnością, dostępności, przyczyniając się do zatrudniania osób z niepełnosprawnością.
„Publikacja została sfinansowana w ramach projektu nr POWR.03.05.00-00-A094/19 pt. „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach: Osi Priorytetowej: III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działania 3.5 Kompleksowe programy szkół wyższych, Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.”
Data sporządzenia artykułu: 15.11.2023 r.