Studenci z autyzmem, podobnie jak wszyscy inni studenci, mają prawo do dostępu do wysokiej jakości edukacji na uczelniach wyższych. Jednak niektóre umiejętności społeczne, które dla wielu osób wydają się naturalne, mogą stanowić wyzwanie dla studentów z autyzmem. W związku z tym istnieje potrzeba opracowania strategii i programów, które pomogą w uczeniu tych umiejętności społecznych na uczelniach wyższych. W tym artykule omówię różne sposoby, jak uczyć umiejętności społecznych studentów z autyzmem na uczelniach wyższych.
Tworzenie bezpiecznej przestrzeni
Pierwszym i najważniejszym krokiem w uczeniu umiejętności społecznych studentów z autyzmem jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni, w której czują się akceptowani i respektowani. Uczelnie wyższe powinny zapewnić odpowiednie wsparcie psychologiczne i środowiskowe, aby studenci z autyzmem mogli swobodnie rozwijać swoje umiejętności społeczne.
Programy mentorskie
Wprowadzenie programów mentorskich może być efektywnym narzędziem do nauki umiejętności społecznych. Mentoring pozwala studentom z autyzmem na skorzystanie z doświadczenia innych studentów lub pracowników uczelni, którzy mogą udzielić im wsparcia i pomóc w rozwinięciu umiejętności społecznych. Mentorzy uczą studentów z autyzmem, jak nawiązywać kontakty społeczne, radzić sobie w trudnych sytuacjach oraz jak komunikować się skutecznie z innymi. Mentorzy pomagają studentom z autyzmem w lepszym zrozumieniu i dostosowaniu się do życia na uczelni, a także w rozwiązywaniu sytuacji trudnych lub konfliktowych.
Grupy wsparcia
Organizacja grup wsparcia dla studentów z autyzmem jest pomocna zarówno w rozwoju umiejętności społecznych, jak i w budowaniu więzi społecznych. Grupy te umożliwiają studentom z autyzmem spotkanie się i dzielenie się doświadczeniami, a także doskonalenie swoich umiejętności społecznych poprzez wzajemne wsparcie i zrozumienie. Uczelnie wyższe powinny wspierać i sponsorować takie grupy, aby studenci z autyzmem mieli miejsce, gdzie mogą czuć się bezpieczni i akceptowani. Grupy te mogą być prowadzone przez specjalistów, którzy pomogą odnaleźć pewność siebie, rozwijać kompetencje społeczne i budować poczucie przynależności.
Trening społeczny
Trening społeczny stanowi kluczowy element uczenia umiejętności społecznych studentów z autyzmem na uczelniach wyższych. Taki trening powinien być prowadzony przez odpowiednio przeszkolonych specjalistów, którzy mają doświadczenie w pracy z ludźmi z autyzmem. Trening społeczny obejmuje nauczanie umiejętności takich jak rozpoznawanie emocji, interpretacja werbalnej i niewerbalnej komunikacji, asertywność, rozwiązywanie konfliktów i wielu innych. Wprowadzenie treningu społecznego na uczelniach wyższych może pomóc studentom z autyzmem w rozwoju ich umiejętności społecznych i lepszym funkcjonowaniu w społeczności akademickiej.
Indywidualne plany wsparcia
Uczelnie wyższe powinny indywidualnie dostosowywać plany wsparcia dla studentów z autyzmem, uwzględniając ich specyficzne potrzeby i cele. Indywidualne plany wsparcia zawierają różne strategie, takie jak lekcje indywidualne, czas zarezerwowany na konsultacje, dostosowanie środowiska uczelnianego, jak również dostosowanie egzaminów i oceniania. Dostosowanie planów wsparcia dla studentów z autyzmem pozwala im lepiej wykorzystać swoje umiejętności społeczne i osiągnąć sukces akademicki. Taki plan powinien być opracowany przez specjalistów, takich jak pedagodzy specjalni i psycholodzy, we współpracy z samym studentem i jego opiekunami.
Wykorzystanie nowoczesnych technologii
Technologia może być użytecznym narzędziem w uczeniu umiejętności społecznych studentów z autyzmem. Aplikacje mobilne, gry komputerowe i wirtualna rzeczywistość mogą być wykorzystane do symulowania różnych sytuacji społecznych i doskonalenia umiejętności komunikacyjnych. Uczenie się poprzez interaktywne narzędzia może bardziej angażować studentów z autyzmem i pomagać im w praktykowaniu nowych umiejętności w bezpiecznym środowisku.
Wreszcie, zapewnienie uczelniom wyższym odpowiedniej wiedzy i świadomości na temat autyzmu jest niezwykle ważne. Nauczyciele, pracownicy administracji i studenci powinni być świadomi specyficznych potrzeb i wyzwań studentów z autyzmem, aby wspierać ich rozwój i przyczyniać się do stworzenia inkluzyjnego środowiska akademickiego. Uczenie umiejętności społecznych studentów z autyzmem na uczelniach wyższych wymaga odpowiedniego wsparcia i programów. Stworzenie bezpiecznej przestrzeni, wprowadzenie programów mentorskich, organizowanie grup wsparcia, trening społeczny oraz indywidualne plany wsparcia są kluczowymi aspektami uczenia tych umiejętności. Uczelnie wyższe mają ważną rolę do odegrania w zapewnieniu odpowiedniego wsparcia i edukacji dla studentów z autyzmem, aby mogli osiągnąć sukces akademicki i rozwinąć swoje umiejętności społeczne.
Bibliografia:
- Popławski, K. Adaptacja procesu dydaktycznego do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik Metodyczny dla Nauczycieli. Wydawnictwo ZPN.
- Prokopiak, A. Student z autyzmem w społeczności akademickiej. Poradnik Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin.
- Brauns A. (2009), Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie, Media Rodzina, Poznań.
- Jackson L. (2005), Świry, dziwadła i Zespół Aspergera. Przewodnik użytkownika dorastania, Fraszka Edukacyjna we współpracy z Fundacją SYNAPSIS, Warszawa.
- Olechowska A. (2016), Specjalne potrzeby edukacyjne, PWN, Warszawa.
- Shore S. (2008), Za ścianą. Osobiste doświadczenia z autyzmem i zespołem Aspergera, KTA, Warszawa.
- Wroniszewska M. (2008), Dorosłe osoby z autyzmem w: Frączak P., Kamioska M. (red.), jak tworzyliśmy Pracownię Rzeczy Różnych SYNAPSIS i Farmę Życia, Fundacja SYNAPSIS, Warszawa.
- Stefańska-Klar, R, 2010. Studenci ze spektrum autyzmu. Funkcjonowanie, czynniki powodzenia, warunki skutecznego wsparcia. W: I. Biełkowska, red. w kręgu resocjalizacji i wybranych zagadnień rozwoju oraz funkcjonowania osób niepełnosprawnych: tom 2. Gliwice-Kraków.
Autor tekstu:
BEATA DREWIENKOWSKA
Trener mentalny, trener rozwoju osobistego, trener psychologii pozytywnej w biznesie, wykładowczyni (m.in. na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, UMCS w Lublinie, Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wyższej Szkole Administracji i Biznesu w Gdyni i innych), certyfikowana trenerka biznesu, edukatorka, prelegentka na konferencjach, doradca zawodowy.
Ekspertka w dziedzinie projektowania uniwersalnego oraz dostępności. Audytor dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej oraz cyfrowej.
Od 20 lat doradza i prowadzi szkolenia dla klientów z różnych branż. Specjalizuje się w szkoleniach i doradztwie w obszarach dostępności, projektowania uniwersalnego dla osób z niepełnosprawnością, komunikacji z osobą z niepełnosprawnością, motywacji oraz zarządzaniu pracownikiem z niepełnosprawnością.
Propaguje ideę zatrudniania osób z niepełnosprawnością. Od kilku lat skutecznie dzieli się swoim doświadczeniem z zakresu aktywizacji osób z niepełnosprawnością, dostępności, przyczyniając się do zatrudniania osób z niepełnosprawnością.
„Publikacja została sfinansowana w ramach projektu nr POWR.03.05.00-00-A094/19 pt. „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach: Osi Priorytetowej: III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działania 3.5 Kompleksowe programy szkół wyższych, Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.”
Data sporządzenia artykułu: 24.11.2023 r.