Studenci z niepełnosprawnością mają wiele różnych potrzeb, które muszą być spełnione, aby zapewnić im równy dostęp do edukacji i uczestnictwa w życiu studenckim. Te potrzeby mogą obejmować zarówno dostępność fizyczną, jak i informacyjną, a także wsparcie psychologiczne i społeczne.
Dostępność Fizyczna
Podstawową potrzebą studentów z niepełnosprawnością jest dostępność. Oznacza to, że muszą oni mieć możliwość swobodnego poruszania się po terenie uczelni i korzystania z jej infrastruktury. Wiele kampusów jest teraz dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, poprzez rampy dla wózków inwalidzkich, windy oraz łazienki przystosowane dla osób z niepełnosprawnością. Ważne jest również zapewnienie odpowiednich miejsc parkingowych. Pełna dostępność pomieszczeń gwarantuje udział w zajęciach, co jest niezwykle istotne dla edukacji i rozwoju studentów. Powiślańska Szkoła Wyższa realizuje projekt „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, aby dostosować uczelnię do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami.
Dostępność Informacji
Kolejnym istotnym aspektem jest dostępność informacji. Studenci z niepełnosprawnością mogą mieć trudności z dostępem do materiałów edukacyjnych, takich jak podręczniki, prezentacje czy materiały online. Kluczowe jest więc zapewnienie im alternatywnych form dostępu, takich jak nagrania audio, napisy na prezentacjach i filmach, czy specjalistyczne oprogramowanie ułatwiające korzystanie z materiałów e-learningowych.
Wsparcie Psychologiczne i Społeczne
Oprócz dostępności informacji, studenci z niepełnosprawnościami potrzebują odpowiedniego wsparcia. Uczelnie powinny zapewniać usługi takie jak tłumacze języka migowego, asystenci osobistych pomagających w codziennych czynnościach oraz konsultacje z pedagogami specjalnymi i psychologami. Takie wsparcie ułatwia codzienne funkcjonowanie, przekłada się na sukces akademicki i pomaga radzić sobie ze stresem związanym z życiem na uczelni.
Szkolenie Kadry i Świadomość Społeczności Akademickiej
Nauczyciele i pracownicy administracyjni powinni być odpowiednio przeszkoleni i świadomi potrzeb studentów z niepełnosprawnością. Zrozumienie ich indywidualnych potrzeb oraz umiejętność ich uwzględniania w procesie nauczania i oceniania jest niezbędne do zapewnienia równych szans na edukację.
Dostosowanie Programu Nauczania
Nie można zapominać także o potrzebie dostosowania studiów do indywidualnych potrzeb studentów z niepełnosprawnością. Każdy student jest inny i ma inne potrzeby, dlatego ważne jest, aby uczelnia zapewniała elastyczność programu nauczania i egzaminowania. Może to obejmować przedłużenie czasu na egzaminach, dostosowanie zadań do możliwości studenta czy możliwość nagrywania wykładów.
Pełne Uczestnictwo w Życiu Studenckim
Te potrzeby nie oznaczają, że studenci z niepełnosprawnością oczekują specjalnego traktowania. Chcą mieć taką samą możliwość pełnego uczestniczenia w życiu studenckim, jak ich koledzy. To oznacza udział w zajęciach, klubach czy organizacjach studenckich. Niepełnosprawność nie powinna być przeszkodą w osiąganiu celów i uczestnictwie w życiu studenckim.
Różnorodność jako Wartość
Warto zaznaczyć, że niepełnosprawność nie powinna być postrzegana jako przeszkoda czy bariera do edukacji, ale jako integralna część różnorodności uczelnianej społeczności. Dlatego ważne jest, aby uczelnie były otwarte na zmiany i kontynuowały rozwijanie odpowiednich programów wspierających studentów z niepełnosprawnością.
Podsumowanie
Osoby z niepełnosprawnościami mają wiele specjalnych potrzeb i wymagań, które należy uwzględnić na uczelniach. Dostępność, zarówno fizyczna, jak i informacyjna, wsparcie oraz świadomość społeczności akademickiej są kluczowymi czynnikami wpływającymi na sukces edukacyjny studentów. Przeciwdziałanie dyskryminacji i wzmocnienie inicjatyw na rzecz uwzględnienia różnorodności są niezbędne do tworzenia w pełni inkluzyjnej przestrzeni akademickiej.
Bibliografia
- Boćkowski, L. (2018). Integracja społeczna i edukacyjna osób z niepełnosprawnością. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kędzia, W. (2019). Wsparcie edukacyjne dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością w procesie adaptacji i integracji. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Szpringer, M. (2015). Adaptacja studiów wyższych dla osób z niepełnosprawnością. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Świeboda, A. (2017). Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnością. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
- Chudzińska-Parkos, M., Krzysztofik, R. (2018). Integracja społeczna i edukacyjna osób z niepełnosprawnością. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
- Pasamonik, A., Przybylska-Bawelska, A. (2016). Edukacja szkolna dzieci z niepełnosprawnościami. Warszawa: PWN.
- Kaczmarek, B. (2014). Integracja osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
- Kulesza, S. (2016). Problemy adaptacji społecznej i edukacyjnej osób z niepełnosprawnością. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Biegun, M. (2018). Dydaktyka integracyjna w polskiej szkole. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Autor tekstu:
JOANNA NAGNAJEWICZ
Audytor dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej oraz cyfrowej. Trener, szkoleniowiec. Posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie realizacji szkoleń, przede wszystkim z zakresu dostępności (przede wszystkim cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej), projektowania uniwersalnego oraz obsługi klientów ze szczególnymi potrzebami. Specjalistka ds. aktywizacji osób ze specjalnymi potrzebami. Prowadzi szkolenia dla pracodawców z zakresu Zatrudniania osoby z niepełnosprawnością, Dostępności w miejscu pracy oraz Savoir-vivre w stosunku do pracownika z niepełnosprawnością.
„Publikacja została sfinansowana w ramach projektu nr POWR.03.05.00-00-A094/19 pt. „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach: Osi Priorytetowej: III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działania 3.5 Kompleksowe programy szkół wyższych, Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.”
Data sporządzenia artykułu: 20.11.2023 r.