W dzisiejszych czasach edukacja staje się coraz bardziej dostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Wiele uczelni i instytucji na całym świecie podejmuje działania mające na celu zapewnienie pełnego wsparcia dla studentów z różnymi niepełnosprawnościami. Niemniej jednak, wykształcenie studentów ze szczególnymi potrzebami nadal wiąże się z wieloma wyzwaniami, zarówno dla samych studentów, jak i dla uczelni. W tym artykule omówimy niektóre z tych wyzwań, ale także sukcesy, jakie odnosi wielu studentów z niepełnosprawnością.
Wyzwania Architektoniczne i Infrastrukturalne
Jednym z najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoją niepełnosprawni studenci, jest dostęp do odpowiednich udogodnień na uczelni. Wiele uczelni musi jeszcze dużo zrobić, aby zapewnić studentom z niepełnosprawnością pełne wsparcie i dostęp do wszystkich budynków i obiektów. Brak odpowiednich udogodnień może uniemożliwić niepełnosprawnym studentom swobodne poruszanie się po uczelni, uczestnictwo w zajęciach czy korzystanie z biblioteki. Instytucje edukacyjne muszą inwestować w odpowiednie udogodnienia, takie jak windy, podjazdy dla wózków inwalidzkich czy dostępne toalety, aby umożliwić niepełnosprawnym studentom pełne korzystanie z usług i zasobów uczelni.
Niedostosowane treści na stronach internetowych uczelni czy brak odpowiednich materiałów dydaktycznych mogą również utrudniać proces nauki. Dodatkowo, student z niepełnosprawnością może borykać się z problemami związanymi ze znalezieniem rzetelnych informacji dotyczących dostępnych dla niego świadczeń, praw oraz dodatkowego wsparcia.
Wsparcie i Zrozumienie
Drugim istotnym wyzwaniem, z jakim borykają się studenci z niepełnosprawnością, jest brak odpowiedniego wsparcia i zrozumienia ze strony rówieśników i kadry uczelni. Wielu niepełnosprawnych studentów odczuwa wykluczenie społeczne i brak akceptacji ze strony innych studentów. Często spotykają się z brakiem zrozumienia i tolerancji wobec swojej niepełnosprawności.
Uczelnie muszą zadbać o to, aby ich personel był odpowiednio przeszkolony z zakresu integracji i równości, a także aby promować tolerancję i akceptację wśród studentów. Ważne jest również, aby stworzyć programy i inicjatywy mające na celu integrację niepełnosprawnych studentów z resztą społeczności akademickiej.
W Powiślańskiej Szkole Wyższej w ramach realizacji projektu „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” kadra dydaktyczna i zarządzająca brała udział w szkoleniach savoir-vivre w stosunku do osoby z niepełnosprawnością oraz w zakresie pracy ze studentem ze specjalnymi potrzebami. Dzięki temu pracownicy jak i wykładowcy są doskonale przygotowani, aby pomóc osobie z niepełnosprawnością.
Dostęp do Narzędzi i Technologii
Kolejnym wyzwaniem, które dotyka niepełnosprawnych studentów, jest dostęp do odpowiednich narzędzi i technologii wspierających ich naukę. Wiele niepełnosprawności może znacznie utrudniać zdobywanie wiedzy i uczestnictwo w zajęciach. Dlatego ważne jest, aby uczelnie zapewniały niepełnosprawnym studentom dostęp do odpowiednich technologii, takich jak ekrany dotykowe, programy syntezatorów mowy czy oprogramowanie do przekształcania tekstu na mowę. Takie narzędzia mogą znacznie ułatwić naukę i zwiększyć samodzielność niepełnosprawnych studentów.
W Powiślańskiej Szkole Wyższej w ramach projektu „DOSTĘPNA i BEZ BARIER POWIŚLAŃSKA SZKOŁA WYŻSZA” zakupione zostały: drukarka Braille’a, klawiatura powiększona z podświetleniem, lupy elektroniczne dla słabo widzących, powiększalniki stacjonarne/przenośne oraz wiele innych.
Inicjatywy Wspierające Studentów z Niepełnosprawnością
Pomimo wymienionych trudności, na uczelniach widać wiele inicjatyw pomocnych dla studentów z niepełnosprawnością. Przykładem takiej inicjatywy są zespoły wspierające, które składają się z przedstawicieli różnych obszarów życia akademickiego i społecznego, jak również pracowników administracji. Zespoły te mają na celu pomóc studentom w pokonywaniu trudności i dostosowaniu się do wymagań studiów. Oferują również wsparcie psychiczne, edukacyjne oraz organizacyjne.
Sukcesy i Przyszłość Edukacji Niepełnosprawnych Studentów
Wykształcenie studentów z niepełnosprawnością wiąże się z wieloma wyzwaniami, ale także jest pełne sukcesów. Dostępność do infrastruktury, odpowiednie szkolenie personelu czy tworzenie zespołów wspierających są niezbędne, aby umożliwić studentom z niepełnosprawnością pełne uczestnictwo w życiu akademickim.
Pomimo napotykanych trudności, osoby z niepełnosprawnością odnoszą różnego rodzaju sukcesy na uczelniach, inspirując tym samym innych i pokazując, że brak pełnej sprawności nie stanowi przeszkody w zdobyciu wykształcenia i osiągnięciu sukcesu.
Bibliografia
- www.niepelnosprawni.gov.pl
- www.gus.pl
- Borowska-Bazara, M., & Szymańska, K. (2017). Wsparcie edukacyjne dla studentów niepełnosprawnych w kontekście szkoły wyższej. In M. Borowska-Bazara (Ed.),Wyzwania edukacyjne i społeczne studentów niepełnosprawnych w szkołach wyższych (pp. 15-35). Wydawnictwo Akademickie Żak.
- Czerniak, A., & Kosińska, M. (2013). Wyższe wykształcenie osób z niepełnosprawnością. In A. Czerniak (Ed.), Kształcenie i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością na wyższych uczelniach (pp. 27-41). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
- Klama, E. (2016). Wykształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej. In E. Klama (Ed.), Szanse i bariery w edukacji osób niepełnosprawnych (pp. 13-34). Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Szczepański, M., & Wawrzyniak, K. (2015). Problemy edukacyjne studentów niepełnosprawnych w Polsce. In M. Szczepański (Ed.), Wyzwania współczesnej edukacji (pp. 19-43). Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
- Wołowiec-Korecka, M. (2014). Studenci niepełnosprawni w procesie kształcenia na wyższych uczelniach w Polsce – wyzwania i sukcesy. In M. Wołowiec-Korecka (Ed.),Edukacja i rehabilitacja osób niepełnosprawnych w kontekście integracji społecznej(pp. 7-19). Wydawnictwo Naukowe UMK.
Autor tekstu
ŁUKASZ KOZAK
Trener przygotowania mentalnego, doradca zawodowy. Audytor dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej. Jest ekspertem w zakresie zatrudniania osób z niepełnosprawnością, specjalizuje się w life coachingu i coachingu, w szczególności dla osób z grup defaworyzowanych. Posiada wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu szkoleń w instytucjach pomocy społecznej, firmach i dla osób prywatnych. Od kilku lat pracuje jako doradca zawodowy, gdzie wspiera osoby z niepełnosprawnością w zaplanowaniu i wdrożeniu w życie indywidualnej ścieżki kariery zawodowej; pomaga w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Dodatkowo, specjalizuje się w szkoleniach dla pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnością w swojej firmie. Szkolenia mają na celu poszerzenie wiedzy i uświadomienie pracodawców o potrzebach osób z niepełnosprawnością, właściwą adaptację pomieszczeń i otoczenia stanowiska pracy osoby z niepełnosprawnością. Łukasz prowadzi także szkolenia z zakresu komunikacji z osobą z niepełnosprawnością oraz zasad savoir vivre wobec osoby z niepełnosprawnością. Podczas szkoleń porusza niezwykle ważne kwestie przełamywania stereotypów dotyczących pracowników z niepełnosprawnością oraz reagowania i udzielania pomocy w sytuacjach trudnych i zagrażających zdrowiu bądź życiu pracownika z niepełnosprawnością.
„Publikacja została sfinansowana w ramach projektu nr POWR.03.05.00-00-A094/19 pt. „Dostępna bez barier Powiślańska Szkoła Wyższa” ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach: Osi Priorytetowej: III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działania 3.5 Kompleksowe programy szkół wyższych, Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.”
Data sporządzenia artykułu: 18.11.2023 r.